Eerder schreef ik over doen wat je leuk vindt en wat dat dan precies is. Vandaag schrijf ik over het omgaan met tegenslagen en het hebben en behouden van de juiste mindset. De manier van denken tijdens uitdagingen in je leven en hoe je deze ontwikkelt in 6 stappen.
In april van dit jaar demonstreerde ik nog maar eens even dat ik mij veel jonger voel dan dat ik ben. Hierbij rende ik tegen een grote fitnessbal aan, vloog vervolgens drie meter naar achter en klapte op mijn hoofd en onderrug neer. Bewusteloos. Ik stond redelijk snel weer op mijn voeten, maar ik voelde dat het niet goed zat. En dat bleek ook zo te zijn. Zwaar gekneusde onderrug en bekken, hersenschudding en whiplashklachten. Mijn wereld stortte in en de eerste gedachte was dat mijn carrière in de fitness alweer voorbij was voordat hij goed en wel begonnen was. Nu, zes maanden later zit ik alweer in de lift wat betreft mijn bewegen en krachtproductie. Nu is het ook allemaal wat makkelijker te relativeren. Een lastig proces van letterlijk vallen en opstaan, voelen, proberen, terugvallen, opnieuw opstaan en nog eens proberen. Een proces dat ik eigenlijk best vaak hoor van leden op de vloer. Ieder natuurlijk op zijn eigen manier en met eigen beperkingen of valkuilen.
Tegenslagen horen bij het leven. Vroeg of laat zul je te maken krijgen met mindere tijden. Dit kan zowel door interne factoren (gezondheid) als externe factoren (omgeving) komen. Het kan lijken of de een daar minder last van heeft dan de ander. Het gaat uiteindelijk om je manier van denken: je mindset. Er zijn twee soorten mindsets: vaste mindset en groeimindset. Twee tegenovergestelde manieren van denken.
Een vaste mindset, ook wel een statische of fixed mindset genoemd, is het idee dat mensen bepaalde mogelijkheden hebben en dat deze vastliggen. Succes is een teken van talent, je intelligentie ligt vast en tegenslagen zijn een gebrek aan talent.
Een groeimindset, ook wel growth mindset genoemd, gaat ervan uit dat je heel veel kunt leren zolang je bereid bent om veel te oefenen en je er je best voor doet. Succes is een bewijs van toewijding en passie, intelligentie is te ontwikkelen en tegenslagen zijn een indicatie van leerprocessen.
Hoewel je manier van denken een belangrijk onderdeel is van je persoonlijkheid, is dit te veranderen. Daarnaast kan je mindset verschillen per vaardigheid. Ik ben bijvoorbeeld in de veronderstelling dat intelligentie te ontwikkelen is, maar dat creativiteit een vast gegeven is.
Bedenk dat je een keuze hebt
Ik hanteer mijn hele leven al een groeimindset en heb mij daardoor nooit laten tegenhouden in mijn ontwikkeling, ongeacht wat mijn omgeving er van vond. Dat wil echter niet zeggen dat mijn manier van denken altijd even flexibel is. Zeker op het moment van tegenslag is dit extra lastig. Je komt snel in een negatieve spiraal van gedachtes terecht die je niet meer onder controle hebt.
De eerste vier weken na mijn val waren voor mijn mindset het meeste lastig. Zeker in combinatie met een hersenschudding waardoor er gedragsveranderingen plaatsvonden waar ik zelf geen controle over had. Maar vooral het grote verschil in wenselijkheid en werkelijkheid bepaalden in het begin continu mijn manier van denken. Door bezig te zijn met ‘dit had niet moeten gebeuren’ of ‘hoe het had moeten gaan’ leefde ik teveel in wenselijkheid en dat terwijl menig onderzoek laat zien dat je veel beter herstelt als je de situatie weet te accepteren, de werkelijkheid. Een stuk makkelijker gezegd dan gedaan! Piekeren en zorgen maken zijn vaak eerste reacties op tegenslagen. Je gaat de verkeerde kant op fantaseren en denkt enkel nog aan de gevolgen, maar niet aan de feiten.
- Mijn carrière is al voorbij voordat ie goed en wel begonnen is.
- Nu kan ik nooit meer sporten zoals ik dat wil.
- Dit is mijn eigen stomme fout.. hoe stom kun je zijn?!
Om met tegenslagen om te gaan, moet je eerst even stil staan. Breng de situatie in kaart door objectief te kijken naar de feiten. Wat is er nu daadwerkelijk aan de hand:
- Heftige kneuzingen, maar niks gebroken.
- Specialisten geven aan dat ik ontzettend veel geluk heb gehad. Het had zo maar veel erger kunnen zijn.
- Collega’s en leden tonen ontzettend veel begrip.
Ik probeerde te denken in feiten en niet aan de gevolgen, aangezien deze eigenlijk nog niet te overzien waren.
Wat ik van mijn ervaring heb geleerd is dat je tegenslagen meestal niet kunt laten verdwijnen en deze horen nu eenmaal bij het leven. Je kunt er wel beter mee leren omgaan. Sterker nog, als je goed kunt omgaan met tegenslagen, kun je er door groeien en levert het zelfs mooie dingen op. Zo zorgden twee burn-outs ervoor dat ik mijn droombaan ging zoeken.
Hoe ontwikkel je je mindset?
Wanneer je voordat je aan iets begint al hebt bedacht dat het eigenlijk onmogelijk zal zijn, zul je ook niet de volle 100% inzet tonen, eerder opgeven of er zelfs helemaal niet aan beginnen. Wanneer je oprecht gelooft dat je obstakels kunt overwinnen en nieuwe dingen kunt leren, zijn de mogelijkheden oneindig!
1. Vertrouw op het proces. Ga je niet teveel focussen op het einddoel, maar houd je focus op de taken die je als eerste moet uitvoeren om het einddoel te bereiken. Ik wilde natuurlijk zo snel mogelijk herstellen, dus ik had teveel de focus op het einddoel in plaats van de stappen die daarvoor nodig zijn en de overwinningen die ik daarin behaalde. In plaats van obsessief denken over het niveau dat ik in een bepaalde tijd weer terug wilde hebben, kwam mijn focus te liggen op kleine stapjes. Het kantelen van mijn bekken na twee weken, weer kunnen werken na vier weken en ga zo maar verder.
2. Specifieke tussendoelen zijn de belangrijkste mijlpalen in de ontwikkeling tijdens tegenslagen. Baken goed af wat de tussendoelen zijn of welke handelingen je wilt leren. Creëer leerdoelen voor jezelf! Voor mij betekende dit in het begin met name bovenstaande punt. Vertrouwen houden in het proces. Iets waar ik het de eerste vier weken ontzettend lastig mee had. Gaandeweg evolueerde zich dit naar specifieke mijlpalen zoals het kunnen uitvoeren van een squat beweging.
3. Vraag terugkoppeling. Leer van de feedback die je ontvangt. Terugkoppeling van mensen uit de directe omgeving is ontzettend waardevol. Als Fitnesstrainer schreef ik mijn eigen trainingsplan om mee te herstellen. Dit uiteraard in overleg met de specialisten bij ons op locatie. Daarnaast vroeg ik continu feedback op mijn manier van bewegen en inspannen. Ook het filmen van mijn eigen techniek gaf mij telkens weer veel inzichten.
4. Zoek de juiste begeleiding die jij nodig hebt! Iemand die je blijft uitdagen, een persoon waar je je ei bij kwijt kunt, maar ook kritisch blijft naar jouw manier van handelen. Ik heb het geluk dat ik op mijn werk uiteraard een hoop coaches heb waar ik gebruik van kan maken. Mijn collega’s, maar ook mijn vrouw zorgden ervoor dat ik de juiste mindset bleef behouden en niet vast bleef hangen in negatieve gedachtes.
5. Kom uit je comfortzone en geef niet op! De aanhouder wint. Ondanks dat ik ontzettend graag wilde sporten, was het niet altijd vanzelfsprekend dat ik dit ook echt deed. Op dagen dat ik mij minder goed voelde gebruikte ik dit als excuus. “Het voelt niet goed” of “ik durf dit niet te doen”. Je belastbaarheid weer opbouwen zal nooit gebeuren als je je belasting niet verhoogt. Dit was eng met een lichaam dat letterlijk in de kreukels lag, maar tegelijkertijd noodzakelijk.
6. Ben je bewust van je mindset. Praat je in ‘statische mindset taal’ of in ‘groeimindset taal’? Dit is te moeilijk, dit kan ik niet, dit wil ik niet. Dit zijn duidelijk overtuigingen van een mindset die vastzit, die niet wilt groeien. Betrap je jezelf hierop, of wijzen anderen je misschien hierop? Besef dan dat deze manier van praten niet bijdraagt aan positieve resultaten. De manier waarop jij nadenkt over zaken is bepalend voor je succes.
Uiteindelijk zijn tegenslagen tijdelijk. Relativeer je mindset en vergroot je mentale en fysieke kracht. Wie tegenslagen goed kan doorstaan is veerkrachtig. En al doende leert men..
Om vervolgens te staan en op te vallen!